TROUBLESHOOTING ASAS

PANDUAN MENYELESAIKAN MASALAH MUDAH
Ralat dalam perisian atau gangguan kepada perkakasan komputer kadang-kadang dapat diselesaikan tanpa memerlukan bantuan juruteknik ataupun pakar. Kebiasaannya apabila berlaku gangguan, sistem akan memaparkan mesej (error message) yang tertentu. Di bawah ini disenaraikan beberapa gangguan yang biasa berlaku dan cadangan penyelesaiannya.
MASALAH UMUM YANG BIASA TERJADI
1. Bunyi beep yang panjang dan diikuti bunyi beep yang pendek
Punca Gangguan

• kad grafik rosak
• Setting motherboard yang tidak betul

 Cadangan Penyelesaian
 Keluarkan kaf grafik dari slot dan pasang semula

• Setting semula CMOS
• Tambahkan kad grafik sekiranya menggunakan built-in VGA

 2. Bunyi beep pendek dua kali yang berulang-ulang
Punca Gangguan

• Slot RAM longgar
• RAM module tidak berfungsi
• Gabungan RAM module yang berbeza model dan kelajuan

Cadangan Penyelesaian

• Keluarkan RAM dari slot dan pasang semula dengan sempurna
• Bersihkan tapak plat RAM menggunakan kain yang kering dan bersih
• Pastikan tapak plat RAM tidak berhabuk,berminyak dan tiada kesan terbakar
• Pastikan kelajuan RAM yang digunakan bersesuaian dengan motherboard
• Tukar RAM module

 3.Tarikh dan masa yang salah dan keluar mesej Press F1 to continue or F2 to enter setup
Punca Gangguan

• Internal battery lemah
• CMOS Chip rosak

Cadangan Penyelesaian

• Tukar internal battery.Kebiasaannya menggunakan model CR2032
• Tukar CMOS chip atau buat proses flush kepada chip tersebut
• Tukar motherboard

4.Mesej Non system disk, disk error, replace and strike any key when ready
Punca Gangguan

• Terdapat disket dalam pemacu A
• Sistem operasi pada cakera keras hilang
• Trak 0 pada cakera keras rosak

Cadangan Penyelesaian

• Periksa pemacu A dan pastikan tiada disket
• Periksa CMOS setting betul atau gunakan Load setup default
• Tukar cakera keras yang baru sekiranya cakera keras didapati rosak

5. Mesej Disk Write error
Punca Gangguan

• Terdapat bad sector pada cakera keras atau disket
• Partition table rosak

Cadangan Penyelesaian

• Jalankan proses low level format terhadap cakera yang berkenaan
• Buat partition table baru
• Tukar cakera yang rosak dengan cakera yang baru

6.Mesej General failure reading drive x, Drive not ready atau Invalid drive specification
Punca Gangguan

• Cakera yang tidak diformat
• Kapasiti format yang tidak sesuai dengan pemacu cakera
• Cakera keras rosak

Cadangan Penyelesaian

• Format cakera keras berkenaan
• Tukar cakera keras yang rosak

7.Paparan mesej insufficient memory
Punca gangguan

• RAM tidak mencukupi
• Applikasi yang dibuka terlalu banyak dalam satu masa (multi-tasking)
• Pengurusan memori yang tidak sempurna

Cadangan Penyelesaian

• Tutup applikasi yang tidak digunakan
• Pengurusan memori dilakukan dengan pembahagian semula memori
• Tambahkan RAM module

8.Tiada respons dari sistem sama ada tiada paparan ataupun tiada bunyi beep
Punca gangguan

• Processor tidak berfungsi dengan baik
• CMOS rosak
• Litar power supply rosak
• Motherboard rosak

Cadangan Penyelesaian

• Gantikan perkakasan terbabit dengan yang baru
• Hubungi juruteknik jika perlu

 9. Sistem tidak berfungsi dengan baik iaitu selalu hang semasa digunakan, hang bila mula log ke windows dan reboot semasa masuk atau pun hendak keluar dari windows
Punca gangguan

• Setting CPU clock speed yang terlalu laju dan tidak tepat
• Suhu processor yang terlalu panas (over-heated)
• Processor rosak
• RAM module rosak
• Motherboard rosak
• Litar power supply rosak
• Sektor 0 cakera keras rosak

Cadangan Penyelesaian

• Set semula CPU clock speed dalam CMOS
• Periksa kipas processor dan pastikan berfungsi dengan baik
• Pastikan model dan kelajuan RAM sesuai dengan motherboard
• Jalankan proses low level format cakera keras
• Gantikan perkakasan yang terlibat dengan perkakasan baru

 10.  Windows selalu dimulakan dengan safe mode
Punca gangguan

• Proses shutdown tidak sempurna dan tidak mengikut secara kebiasaannya
• Terdapat divice driver yang tidak berfungsi dengan baik
• Terdapat perkakasan yang tidak berfungsi dengan baik

Cadangan Penyelesaian

• Updatedevice driver yang berkenaan
• Keluarkan kad-kad berkenaan dari slot, bersihkan dan pasang semula
• Tukar slot sekiranya masih ada slot yang kosong
• Ganti perkakasan yang terlibat dengan perkakasan baru

11.  Paparan yang kabur umpama hujan lebat dan terganggu
Punca gangguan

• Resolusi melebihi had jangkauan monitor
• Setting resolusi telah diubah

Cadangan Penyelesaian

• Periksa setting resolusi
• Tukar resolusi kepada nilai yang yang lebih kecil contohnya 800 x 600

12.  Paparan dalam bentuk titik-titik, berkotak-kotak atau simbol yang tidak difahami
Punca gangguan

• Color depth melebihi had jangkauan kad grafik (VGA)
• Kerosakan pada kad grafik

Cadangan Penyelesaian

• Ubah semula setting supaya ianya bersesuaian dengan kad grafik
• Gantikan kad grafik yang baru

13.  Paparan mesej Track 0 Bad – Disk Unusable
Punca gangguan

• Disket yang digunakan rosak
• Kapasiti format yang tidak selaras dengan density cakera yang berkenaan
• Trak 0 yang menyimpan maklumat berkenaan sistem fail rosak

Cadangan Penyelesaian

• Format semula cakera berkenaan
• Tukar disket ataupun cakera keras yang terlibat dengan yang baru

14.  Cakera keras mengeluarkan bunyi agak kuat, nyaring dan luar biasa disebabkan motor cakera keras tidak berputar dengan sekata
Punca gangguan

• Motor pada cakera berkenaan rosak
• Head crash

Cadangan Penyelesaian

• Gantikan disket atau cakera keras yang terlibat dengan yang baru

15.  Paparan mesej Sector not found atau Invalid drive specification
Punca gangguan

• Cakera rosak atau tidak diformat dengan sempurna
• Kapasiti pemacu dan disket yang tidak seragam

Cadangan Penyelesaian

• Format semula cakera
• Periksa dan pastikan kapasiti pemacu dan disket adalah sama
• Tukarkan disket atau cakera yang terlibat dengan yang baru

16.  Paparan mesej Disk is write protect
Punca gangguan

• Kemungkinan tab disket pada kedudukan write protect
• Sektor pada cakera keras rosak

Cadangan Penyelesaian

• Tukar tab disket pada kedudukan write enable
• Low level format cakera keras
• Kosongkan sector yang rosak menggunakan Disk Manager
• Bina semula partition table dan format semula cakera keras berkenaan

17.  Paparan mesej File not found
Punca gangguan

• Fail atau cakera yang hendak diakses rosak
• Fai tidak sepadan dengan applikasi yang digunakan
• Fail tiada dalam cakera keras

Cadangan Penyelesaian

• Periksa dan pastikan disket dimasukkan kedalam pemacu dengan sempurna
• Periksa kedudukan sebenar lokasi fail yang hendak dibuka

 MASALAH RANGKAIAN YANG BIASA TERJADI
 1. Komputer tidak disenaraikan dalam network neighbourhood
Punca gangguan

• Installation windows yang tidak lengkap
• Konfigurasi LAN yang tidak sempurna
• Pemacu kad rangkaian (network driver) tidak berfungsi
• Kad rangkaian (network card) tidak berfungsi

Cadangan Penyelesaian

• Pastikan kad rangkaian dipasang dengan sempurna
• Pasang semula pemacu kad rangkaian(network driver)
• Semak konfigurasi LAN anda dan uji semula dengan menaipkan ping localhost dalam petak run
• Pastikan protokol dipilih ialah TCP/IP
• Semak IP address dan subnet mask komputer anda

2.     LED pada network card atau hub tidak menyala
Punca gangguan

• Tiada sambungan LAN ataupun terputus
• Hub rosak
• Kad rangkaian (network card) tidak berfungsi

Cadangan Penyelesaian

• Peiksa kabel rangkaian dan pastikan ianya bersambung dengan kad rangkaian
• Periksa sambungan yg terputus ataupun longgar dan pastikan ianya disambung ke hub
• Pastikan sumber elektrik dan suis hub dihidupkan
• Pastikan pin RJ-45 connector dipasang sempurna pada kabel
• Ganti RJ-45 connector ,kad rangkaian atau hub yang baru jika perlu

3. LED pada hub atau switch berkelip tidak berhenti-henti
Punca gangguan

• Port yang berkenaan pada hub atau switch rosak

Cadangan Penyelesaian

• Pindahkan kabel rangkaian ke port lain yang tidak rosak
• Gantikan hub yang baru

4.     Network neighbourhood hanya memaparkan diri sendiri sahaja
Punca gangguan

• Rangkaian tidak disambung dengan computer yang lain
• Hub rosak
• Kad rangkaian (network card) tidak disambung dengan sempurna

Cadangan Penyelesaian

• Periksa dan pastikan kabel rangkaian disambung kepada hub dan komputer yang lain
• Pastikan hub berfungsi dengan baik
• Pastikan workgroup sama dengan komputer yang lain

5. Terdapat beberapa computer tidak dipaparkan dalam network neighbourhood
Punca Gangguan

• Rangkaian untuk komputer yang berkenaan tidak berfungsi

Cadangan Penyelesaian

• Periksa network setting untuk komputer berkenaan
• Periksa kabel dan network connector disambung dengan sempurna
• Pastikan kad rangkaian (network card) berfungsi
• Pastikan panjang kabel antara hub dan computer berkenaan tidak melebihi 100 meter
• Tambahkan hub atau pasang repeater jika panjang kabel melebihi 100 meter

6.Paparan mesej pertindihan alamat TCP/IP di mana beberapa buah pc hang secara tiba-tiba apabila rangkaian dikesan semasa proses login Windows
Punca gangguan

• Alamat TCI/IP yang digunakan bertindih (sama bagi beberapa buah pc)
• Nama komputer(computer name) sama untuk beberapa buah komputer

Cadangan Penyelesaian

• Ubah alamat TCP/IP yang bertindih
• Periksa dan pastikan tiada komputer yang sama nama

7. Paparan mesej No Domain Server
Punca Gangguan

• Login atau kata laluan yang tidak betul
• Workgroup yang diwujudkan tidak merujuk workgroup dalam server
• Rangkaian ke server tidak berfungsi

Cadangan Penyelesaian

• Pastikan workgroup client pc sama dengan workgroup yang dinyatakan di dalam server
• Periksa kabel rangkaian dan port yang menyambungkan komputer kepada server
• Periksa kad rangkaian pada server dan computer yang berkenaan

 8. Sebahagian node (perkakasan yang dirangkai) tidak dapat di akses
Punca Gangguan

• Rangkaian yang menghubungkan node berkenaan tidak berfungsi
• Pertindihan alamat TCP/IP bagi node berkenaan dengan pc atau server
• Akses kepada node dihalang
• Fail driver  tidak berfungsi dengan baik

Cadangan Penyelesaian

• Pastikan semua sambungan rangkaian ke node berkenaan dalam keadaan sempurna.
• Semak alamat TCI/IP. Ubah jika ada alamat yang sama

 9. Semua konfigurasi rangkaian betul tetapi rangkaian dalaman(LAN) masih tidak berfungsi dengan baik atau tidak stabil
Punca Gangguan

• Sambungan rangkaian yang tidak baik
• Kabel rangkaian terlalu panjang
• Masalah fail Windows

Cadangan Penyelesaian

• Pastikan semua sambungan kabel dan penyambung RJ-45 ketat
• Kaedah penyambungan kabel 100-T digunakan
• Jalankan proses installation semula windows

10. LED ADSL pada modem/router berkelip tidak berhenti-henti
Punca Gangguan

• Talian ADSL rosak, tidak disambung ataupun terputus

Cadangan Penyelesaian

• Pastikan kabel telefon/ADSL disambungkan kepada modem
• Sekiranya lampu ADSL masih lagi berkelip tidak berhenti-henti, hubungi streamyx technical center 1300889515 untuk membuat laporan kerosakan talian

11.  Komputer client (student) tidak dapat melayari internet
Punca Gangguan

• Rangkaian tidak berfungsi
• Julat alamat TCP/IP melebihi had disokong oleh router
• Konfigurasi internet browser computer yang berkenaan merujuk kepada connection yang salah atau tidak wujud
• Konfigurasi proxy salah ataupun tidak diperlukan

Cadangan Penyelesaian

• Pastikan rangkaian berfungsi dengan baik
• Pastikan bilangan client tidak melebihi julat router pada satu-satu masa. Contohnya router jenis Allied Telesyn yang dibekalkan kepada makmal sekolah (projek SCHOOLNET) hanya membenarkan 62 node sahaja mengakses pada satu-satu masa
• Semak konfigurasi pelayar web dengan menggunakan option never dial a connection dalam Tools-Internet Option-Connections di mana kosongkan pada ruangan proxy (LAN settings)

12.  Lampu (LED) ADSL pada modem/router stabil dan lampu PPP menyala tetapi lampu LAN tidak menyala
Punca Gangguan

• Rangkaian dalaman ke modem/router  tidak berfungsi

Cadangan Penyelesaian

• Periksa kabel rangkaian dan penyambung RJ-45 dari modem/router ke hub switch dengan memastikan port yang berkenaan dalam keadaan yang baik

*sumber: laman web SK Bertam Indah